Nên dùng loại hóa chất thông cống dầu mỡ nào? Cách để ngăn dầu mỡ làm nghẹt cống?

Hóa chất thông cống dầu mỡ hiệu quả có thể kể đến như: EcoSock, Sifa, Botek, Sumo, Hando, Tracatu,… Nhưng vấn đề quan trọng hơn là làm thế nào để ngăn ngừa dầu mỡ gây nghẹt cống trong thời gian dài. Đừng lo lắng, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cần thiết để xử lý việc đó dễ dàng.

Dầu mỡ gây nghẹt cống xảy ra rất phổ biến ở quán ăn, nhà hàng,… nhưng cũng không phải là điều quá xa lạ trong gia đình, nhất là sau những buổi tiệc. Cách để xử lý tình trạng này nhanh nhất chỉ có thể là dùng những hóa chất thông cống dầu mỡ chuyên dụng.

Mặc dù bạn sẽ tìm thấy vô số lời khuyên từ cộng đồng mạng về những cách thông tắc DIY bằng nước nóng hay những nguyên liệu sẵn có, và đôi khi là cả những những giải pháp thân thiện môi trường,… song, đáng tiếc là ngay cả sau khi thử tất cả những giải pháp hữu ích này, đường ống của bạn vẫn bị tắc, hoặc chỉ hiệu quả trong một thời gian ngắn. Đó là lúc bạn nên dùng hóa chất để xử lý dầu mỡ tích tụ trong đường ống.

Nước nóng có thể giúp làm sạch cặn bẩn. Nhưng cách này khó làm sạch dầu mỡ đóng bám trong đường ống. Ảnh: Wind River Environmental.

Không phải đơn thuần mà những thương hiệu hóa chất thông cống dầu mỡ như EcoSock, Botek, Sifa, Hando, Sumo hay Tracatu,… lại được người tiêu dùng ưa chuộng đến vậy. Có thể bạn cho rằng vì nhiều người không biết đến sự độc hại, thế nhưng sự thật là người tiêu dùng đủ thông minh để nhận ra điều đó. Bất kỳ ai cũng biết rằng chất tẩy rửa cống luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn với người sử dụng và không thân thiện với môi trường. Thế nhưng, xét từ nhiều khía cạnh khác nhau, những sản phẩm kể trên mang đến nhiều ưu điểm giúp “chinh phục” khách hàng:

• Hiệu quả với các loại chất bám “cứng đầu”: Ban đầu khi vào đường ống dầu mỡ thường ở dạng lỏng và trông có vẻ không có gì nguy hiểm. Thế nhưng, chúng sẽ bám dọc theo đường ống nhờ khả năng dính bám “siêu hạng”, đặc biệt tại các co ống là vị trí ưa thích của chúng. Khi tích tụ lâu ngày trong đường ống, dầu mỡ bị oxy hóa rồi dính chặt thành mảng, rất khó bị loại bỏ nếu chỉ dùng nước nóng hoặc baking soda. Chưa hết, các mảng mỡ này giống như lớp keo hút những cặn bẩn và rác có trong nước thải lại làm tăng kích thước mảng bám.
• Tác dụng nhanh và rõ rệt khi tắc nghẽn nặng: Về bản chất, các hợp chất hóa học làm sạch đường ống bằng cách tạo ra phản ứng ăn mòn có kiểm soát, giúp làm mềm và phân rã những mảng bám gây nghẹt trong lòng ống. Cụ thể, khi tiếp xúc với vật cản như dầu mỡ, thức ăn, cặn xà phòng,… các phân tử hóa chất này len lỏi vào từng lớp chất hữu cơ, phá vỡ liên kết bên trong khiến chúng mềm dần rồi rã nhỏ thành dạng có thể trôi theo dòng nước.
• Hiệu quả với cả những vị trí tắc khó tiếp cận: Khi vị trí bị nghẹt mỡ nằm sâu trong ống, những mẹo vặt chắc chắn không thể xử lý, trong khi dùng pittông hoặc dây thông cống lại kém hiệu quả vì dây có thể không đủ độ dài và đường ống có những đoạn gấp khúc khó luồn dây. Ngược lại, hóa chất thông cống dầu mỡ có thể chảy theo đường nước và dễ dàng tiếp cận vị trí bị tắc. Không chỉ vậy, chất tẩy rửa chảy đến đâu thì mảng bám được làm sạch đến đó.
• Chi phí ban đầu thấp: Chi phí xử lý là điều mà có thể bạn sẽ quan tâm nhiều khi đặt lên bàn cân giữa chi phí gọi thợ và một chai chất thông cống. Tất nhiên, việc gọi thợ là cần thiết nếu bạn cần can thiệp chuyên sâu, như khi đường ống bị vỡ chẳng hạn, nhưng nếu chỉ vì đường ống nghẹt mỡ thì điều đó không thật sự cần thiết. Thay vào đó, một hoặc hai chai chất tẩy rửa là đủ để bạn xử lý hiệu quả, và chi phí cũng nhẹ hơn.

Từ trái sang phải: axit clohidric, xút ăn da, axit sunfuric. Ảnh: KPTCHEM.

Mỗi thương hiệu hóa chất thông cống đều có những công thức riêng biệt. Trong đó, thành phần cốt lõi của các sản phẩm này thường là những hợp chất ăn mòn mạnh, tiêu biểu như:

Axit Clohidric (HCl)

Axit clohidric là một trong những hợp chất có sức mạnh phân hủy đáng kể và thường được nhắc đến khi nói về các thành phần giúp thông tắc đường ống. Loại axit này có khả năng làm suy yếu và phá vỡ nhiều dạng chất bám cứng đầu, từ dầu mỡ tích tụ lâu ngày, cặn xà phòng và các lớp chất nhờn đến tóc, vụn thức ăn hay những hạt cặn nhỏ bị kẹt lại trong thành ống.

Trong các dung dịch thông cống thương mại, sự có mặt của axit HCl giúp phá vỡ cấu trúc liên kết giữa những lớp chất hữu cơ đã đóng mảng bên trong đường ống. Dung dịch thường được đổ trực tiếp xuống bồn rửa hoặc miệng cống. Tại đây, các phân tử axit tiếp xúc với dầu mỡ và thẩm thấu vào từng lớp chất bám khiến chúng mềm dần rồi tách rời khỏi thành ống. Nhờ quá trình này, phần chất gây tắc nghẽn bắt đầu bị phân rã thành những mảnh nhỏ hơn và dễ dàng được cuốn đi theo dòng nước.

Xút ăn da (NaOH)

Còn được biết đến với tên hóa học là natri hydroxit, xúc ăn da là một trong những thành phần quan trọng thường xuất hiện trong các chất thông cống thương mại. Sự có mặt của bazơ mạnh này giúp làm tăng hiệu quả xử lý nhiều dạng tắc nghẽn thường gặp, từ đường ống nhà bếp chứa dầu mỡ và vụn thức ăn, cho đến ống thoát nước phòng tắm bị bám tóc, cặn xà phòng hoặc thậm chí là các đường cống ngoài trời nơi chất bẩn tích tụ lâu ngày.

Ngoài ra, nhiều người cũng sử dụng NaOH để thông tắc bồn rửa bát như một chất thông cống độc lập. Với bản chất là một chất ăn mòn mạnh nên khi tiếp xúc với những thành phần hữu cơ bị kẹt bên trong đường ống, nó lập tức tạo ra phản ứng hóa học sinh nhiệt. Phản ứng này khiến chất bám mềm đi rồi bị phá vỡ cấu trúc, từ đó tách rời khỏi thành ống và được dòng nước cuốn trôi dần dần. Bụi bẩn, tóc rối, dầu mỡ hay cặn thức ăn đều có thể bị xử lý theo cách này.

Axit Sunfuric (H2SO4)

Là một trong những hóa chất nguy hiểm nhất nhưng lại được ứng dụng rất rộng rãi. Trong nhiều sản phẩm thông cống thương mại, axit sunfuric được sử dụng như một thành phần có khả năng tấn công và phân hủy chất hữu cơ mạnh mẽ, chẳng hạn như tóc, dầu mỡ, chất béo, cặn thức ăn và giấy vụn. Với tính chất háo nước rất mạnh, axit này nhanh chóng phá vỡ cấu trúc phân tử của những chất này, làm chúng bị phân rã và trôi đi dễ dàng hơn trong đường ống.

Ngoài khả năng phân hủy, axit sunfuric còn góp phần tạo ra nhiệt khi phản ứng với nước hoặc các hợp chất hữu cơ, nhờ đó quá trình làm tan rã cặn bám diễn ra nhanh hơn. Trong sản phẩm thương mại, axit sulfuric thường được phối trộn với các phụ gia để kiểm soát tốc độ phản ứng, giảm bắn văng và hạn chế ăn mòn vật liệu đường ống ở mức cho phép, giúp sản phẩm vừa đạt hiệu quả xử lý vừa đảm bảo an toàn hơn khi sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều thương hiệu hóa chất thông cống dầu mỡ, chính điều đó có thể khiến bạn như lạc vào “mê cung” khi lựa chọn và không biết nên chọn loại nào. Đừng lo lắng, KPTCHEM xin đề xuất một số sản phẩm hiệu quả bạn có thể tham khảo!

Dẫn đầu danh sách này là bột thông cống EcoSock, sản phẩm cân bằng giữa hiệu quả xử lý - an toàn sử dụng - thân thiện môi trường. Với người tiêu dùng tại Việt Nam, bột thông cống EcoSock từ lâu đã quá quen thuộc và thường được nhắc đến như một giải pháp xử lý tắc nghẽn mang tính chủ động và bền vững, đặc biệt phù hợp với những đường ống bị tích tụ chất thải hữu cơ lâu ngày. Điểm nổi bật nhất của EcoSock nằm ở khả năng phân rã và làm suy yếu kết cấu của các mảng cặn bám mà mắt thường khó nhìn thấy. Những lớp mỡ đông đặc bám quanh thành ống, các búi tóc quấn chặt vào nhau, vụn thức ăn kết dính cùng dầu mỡ, hay thậm chí là lớp bùn hữu cơ tích tụ lâu năm,… đều có thể được xử lý hiệu quả bằng cách khiến chúng tách rời rồi biến thành dạng dễ cuốn trôi theo dòng nước thải.

Bột thông cống EcoSock. Ảnh: EcoClean Việt Nam.

Điều khiến EcoSock được nhiều người lựa chọn không chỉ là hiệu quả xử lý mà còn là cách nó hỗ trợ khôi phục dòng chảy trong đường ống một cách ổn định và tự nhiên. Thay vì chỉ làm tan cục bộ phần tắc nghẽn, EcoSock giúp làm lỏng và phá vỡ cấu trúc của các mảng cặn theo từng lớp, nhờ đó hạn chế tình trạng tái tắc nghẽn sớm. Khi các chất hữu cơ không còn tạo thành các điểm bám vững chắc, mặt trong của ống trở nên thông thoáng hơn, dòng nước lưu chuyển dễ dàng hơn, và mùi hôi cũng dần giảm bớt.

Bên cạnh đó, EcoSock còn được đánh giá cao nhờ cách tiếp cận cân bằng giữa khả năng xử lý mạnh mẽ, mức độ an toàn cho vật liệu đường ống và thân thiện môi trường. Người dùng cảm nhận rõ ràng sự thay đổi sau mỗi lần xử lý, không phải bằng những phản ứng bốc khói dữ dội mà bằng tốc độ thoát nước nhanh và đường ống không bị hóa chất ăn mòn. Bên cạnh đó, các hợp chất được chọn lọc chuyên biệt trong phân hủy hữu cơ và không gây nguy hiểm khi theo dòng nước thải ra môi trường. Chính sự bền bỉ và hiệu quả dài lâu ấy đã giúp EcoSock trở thành lựa chọn quen thuộc trong việc duy trì hệ thống thoát nước gia đình luôn hoạt động ổn định.

Nước thông cống Sifa được nhiều gia đình lựa chọn như một giải pháp linh hoạt và nhanh gọn khi đối mặt với tình trạng thoát nước chậm hay tắc nghẽn do chất thải hữu cơ tích tụ. Điểm mạnh của Sifa nằm ở khả năng phân rã cặn bám và làm mềm các mảng tắc nghẽn như dầu mỡ kết dính, vụn thức ăn, cặn xà phòng,… nhanh chóng. Trong quá trình xử lý, những vị trí có nguy cơ tích tụ mỡ hoặc bám dính chất hữu cơ được làm sạch dần, giúp bên trong ống trở nên thông thoáng hơn. Khi nước chảy dễ dàng và không gặp lực cản, mùi hôi khó chịu từ lớp cặn phân hủy cũng giảm đi đáng kể, mang lại cảm giác vệ sinh và khô ráo hơn cho không gian sinh hoạt.

Điều khiến Sifa được đánh giá cao là sự cân đối giữa tính linh hoạt và hiệu quả thực tế. Tuy nhiên, cần lưu ý theo đúng hướng dẫn sử dụng nước thông cống từ nhà sản xuất để tránh những sự cố đáng tiếc xảy ra.

Sản phẩm được đánh giá cao ở tính ổn định và khả năng xử lý dứt điểm các điểm nghẽn khó làm sạch bằng phương pháp thông thường. Khi đường ống bị đóng dầu mỡ trong thời gian dài, việc chỉ xả nước nóng hoặc áp dụng mẹo vặt thường không mang lại kết quả rõ rệt. Bột thông cống Botek giúp giải quyết vấn đề này bằng cách tác động lần lượt từng lớp tích tụ, giảm dần độ dày của điểm tắc và tạo điều kiện cho nước lưu thông một cách tự nhiên. Các hạt bột khi gặp nước sẽ bắt đầu phản ứng, từ từ thấm sâu vào lớp chất bẩn, phá vỡ cấu trúc kết dính và khiến vật liệu hữu cơ mất dần độ bám. Nhờ đó, dòng nước có thể cuốn trôi phần chất thải bị phân rã và khôi phục độ thông thoáng ban đầu cho đường ống.

Điểm nổi bật của Sumo nằm ở khả năng làm mềm, phân rã và cuốn trôi các mảng bám lâu ngày, đặc biệt là hỗn hợp giấy vụn, tóc, dầu mỡ và cặn sinh hoạt kết dính lại thành khối rắn và gây cản trở dòng chảy. Trong thực tế sử dụng, sản phẩm này thường được đánh giá cao bởi tính chủ động trong xử lý, giúp bồn cầu và đường cống lấy lại khả năng thoát nước tự nhiên mà không cần đến những phương án can thiệp cơ học nặng nề.

Không chỉ giải quyết tắc nghẽn, Sumo còn góp phần giảm nguy cơ mùi hôi, bởi khi dòng nước trở lại thông thoáng, lượng chất hữu cơ phân hủy bị ứ đọng cũng giảm đi đáng kể. Nhờ vậy, không gian sinh hoạt quanh khu vực nhà vệ sinh và bếp trở nên dễ chịu hơn.

Bột thông cống Tracatu được nhiều người xem như một lựa chọn hiệu quả khi đường ống thoát nước bắt đầu thoát chậm, xuất hiện mùi khó chịu hoặc nghẹt do tích tụ chất thải hữu cơ. Điểm mạnh của sản phẩm này nằm ở khả năng thẩm thấu và phân rã các lớp mảng bám lâu ngày, vốn hình thành từ dầu mỡ, vụn thức ăn, cặn xà phòng và tóc rối. Khi tiếp xúc với nước, các hạt bột dần hoạt động, đi sâu vào những khe bám nhỏ bên trong thành ống, giúp phá vỡ cấu trúc kết dính và làm cho chất thải hữu cơ trở nên mềm hơn.

Sản phẩm phù hợp với nhiều khu vực trong gia đình như bồn rửa bếp, đường thoát nước sàn, bồn rửa phòng tắm hay ống thải máy giặt, nơi chất hữu cơ tích tụ là nguyên nhân chính gây cản trở dòng chảy. Dĩ nhiên, vì thành phần chính là hóa chất nên việc tuân thủ hướng dẫn sử dụng luôn cần được đặt lên hàng đầu để bảo đảm an toàn cho người dùng và vật liệu ống.

Thông thường, cống thoát nước hoàn toàn có thể bị nghẹt trở lại chỉ sau một thời gian ngắn được thông tắc, bởi nước thải vẫn trôi xuống cống mỗi ngày. Để ngăn tình trạng này, bạn cần ngăn chặn dầu mỡ và rác hữu cơ trong nước thải. Với rác hữu cơ bạn có thể dùng lưới lọc để chặn lại, nhưng dầu mỡ có thể lẩn trong nước và len lỏi qua các mắt lưới, vì thế chúng ta cần dùng đến những sản phẩm vi sinh ăn mỡ chuyên dụng như EcoClean Drain hoặc EcoClean FOG.

Nếu như hóa chất chỉ hoạt động trên bề mặt, giống như mũi khoan xuyên thẳng qua vật cản, nhanh chóng nhưng không triệt để, thì vi sinh ăn mỡ sẽ làm sạch phần còn lại một cách triệt để tận gốc.

Cách thực hiện như sau:

Bước 1: Thông cống nghẹt dầu mỡ nhanh tức thời

Đây là việc làm cần được thực hiện càng sớm càng tốt để sinh hoạt không bị gián đoạn. Các chất tẩy rửa cống được đề xuất ở trên sẽ giúp bạn xử lý nhanh chóng và hiệu quả. Sau khi sử dụng, bên trong đường ống cơ bản đã được làm sạch và nước có thể thoát nhanh trở lại.

Bước 2: Giữ cho đường ống sạch bóng dầu mỡ

Chúng ta không thể dùng giẻ để làm sạch sâu trong đường ống, trong khi lạm dụng hóa chất lại càng không nên. Vậy, làm thế nào để giữ đường ống thông thoáng trong thời gian dài?

Cách phổ biến nhất là đổ nước nóng xuống đường ống sau mỗi lần sử dụng. Tuy nhiên, một cách khác khoa học hơn là sử dụng vi sinh ăn mỡ. Đó là những chế phẩm sinh học, với thành phần chính là tập hợp hàng tỷ tế bào vi khuẩn và được chọn lọc chuyên biệt trong phân hủy chất thải hữu cơ.

Khi được đổ vào đường ống, các vi khuẩn này sẽ bám dọc theo thành ống và chuyển hóa các mảng dầu mỡ còn sót lại thành năng lượng để tăng sinh khối, nhờ đó đường ống được làm sạch triệt để. Chưa dừng lại ở đó, vi khuẩn phát triển liên tục và chất hữu cơ đi xuống cống hàng ngày sẽ trở thành thức ăn giúp chúng sinh tồn. Sẽ không quá nến nói rằng đây mới là bước quan trọng trong việc ngăn chặn tắc nghẽn xảy ra, hầu như bất kỳ nhà hàng nào cũng áp dụng thế nhưng lại thường bị nhiều gia đình bỏ quên.

Bộ đôi hóa chất thông cống dầu mỡ EcoSock và vi sinh ăn mỡ EcoClean FOG giúp xử lý tắc nghẽn nhanh tức thời và triệt để trong thời gian dài. Ảnh: EcoClean Việt Nam.

Đừng quên những lưu ý quan trọng để giữ cống thoát nước tốt

• Không sử dụng đồng thời hóa chất và vi sinh cùng một thời điểm vì có thể khiến toàn bộ vi khuẩn bị tiêu diệt, dẫn đến quá trình xử lý không thể mang lại hiệu quả triệt để.
• Thời điểm tốt nhất để đổ vi sinh xuống cống là vào buổi tối trước khi đi ngủ, hoặc khi việc sử dụng nước trong ngày tạm dừng.
• Mặc dù vi sinh ăn mỡ giúp giải quyết triệt để tình trạng đóng dầu mỡ trong đường ống nhưng chúng không thể thay thế hoàn toàn hóa chất. Vì theo thời gian, số lượng sẽ bị suy giảm nên bạn cần định kỳ bổ sung vi sinh vào đường ống để ngăn dầu mỡ đóng bám trở lại. Nếu cống bị tắc hoàn toàn hoặc dòng chảy rất chậm, hãy dùng ngay hóa chất thông cống dầu mỡ để xử lý nhanh tức thời.
• Ống nhựa PVC thường ít bị ăn mòn bởi các hợp chất hóa học hơn ống kim loại cũ và ống ruột gà. Tuy nhiên, miễn là bạn làm theo đúng hướng dẫn và đảm bảo sản phẩm bạn đang sử dụng an toàn cho hệ thống đường ống nước thì sẽ không có vấn đề gì. Vậy nên, tốt nhất là hãy nhờ nhân viên tư vấn thật kỹ khi mua hàng.
• Muốn cống không bị nghẹt thì đừng để rác trôi xuống cống quá nhiều. Bạn có thể làm điều này bằng cách: dùng lưới chắn rác cho bồn rửa và cống thoát sàn để giữ lại vụn thức ăn, tóc và các mảnh rác; không đổ dầu mỡ thừa xuống cống; dùng giấy thấm dầu trước khi rửa chảo, nồi, và dụng cụ làm bếp; ngoài ra, tái sử dụng dầu đúng cách sẽ là một giải pháp vừa tiết kiệm vừa giảm lượng dầu thải.

Khi cống bị nghẹt, bạn có thể ưu tiên các mẹo đơn giản trước, nhưng nếu thử rồi vẫn không ăn thua thì cũng đừng ngần ngại dùng đến chất tẩy rửa hóa học. Việc dùng chất tẩy rửa đường ống bằng hóa học không phải chuyện đáng lo hay cần tránh tuyệt đối, miễn là bạn đọc kỹ hướng dẫn và chú ý an toàn. Đó sẽ là giải pháp mạnh mẽ để xử lý những chỗ tắc cứng đầu trong nhà.

Còn khi đã làm đủ cách mà cống vẫn “bướng bỉnh” không chịu thông, lúc đó tốt nhất là gọi thợ sửa ống nước. Người có kinh nghiệm sẽ xử lý nhanh gọn hơn rất nhiều và giúp bạn bớt đau đầu.