Vi khuẩn kỵ khí là gì? Hệ thống xử lý nước thải kỵ khí hoạt động như thế nào? Phân loại?

Sử dụng vi khuẩn kỵ khí trong các quy trình xử lý nước thải (XLNT) hiện nay rất phổ biến. Vậy, vi khuẩn kỵ khí là gì và ứng dụng của chúng trong XLNT như thế nào?

Vi khuẩn kỵ khí là gì?

Kỵ khí là gì? Vi khuẩn kỵ khí là gì?

Cụm từ “kỵ khí” có nghĩa là không có oxy. Vi khuẩn kỵ khí là vi khuẩn có khả năng sinh trưởng và phát triển ở những nơi không có oxy hoặc oxy ở mức rất thấp. Nhóm vi khuẩn này sử dụng quá trình lên men hoặc hô hấp kỵ khí để tạo năng lượng, nhiệt độ ưa thích của chúng là khoảng 29oC đến 35oC. Ở người, chúng thường được tìm thấy nhiều nhất ở đường tiêu hóa, đóng vai trò gây ra các bệnh lý như viêm ruột thừa, viêm túi thừa và thủng ruột.

Dựa vào mức độ nhạy cảm với oxy, chúng được chia thành 4 loại gồm: Obligate anaerobes, Facultative anaerobes, Aerotolerant anaerobes và Microaerophiles.

Vì sao vi khuẩn kỵ khí được dùng trong XLNT?

Một hệ thống xử lý nước thải bao gồm ba giai đoạn riêng biệt: sơ cấp, thứ cấp và xử lý bậc ba. Trong đó, xử lý sơ cấp bao gồm việc loại bỏ cơ học các chất rắn bằng cách lắng đọng hoặc sàn lọc. Sau đó, nước thải sẽ được đưa vào xử lý thứ cấp để loại bỏ chất hữu cơ thông qua quá trình phân hủy của vi khuẩn. Sau cùng, tùy vào điểm đến cuối cùng (đổ ra môi trường hoặc tái sử dụng) mà nước thải sẽ trải qua bước xử lý bậc ba.

Việc lựa chọn phương pháp xử lý thứ cấp sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố bao gồm: COD & BOD, chi phí vận hành và bảo trì, sản xuất bùn, chất lượng nước thải mong muốn, nồng độ vi khuẩn,… Từ đó, có thể chọn sử dụng vi khuẩn kỵ khí hoặc hiếu khí, hoặc kết hợp cả hai.

KPTCHEM có thể giúp gì?

KPTCHEM chuyên cung cấp các dòng sản phẩm vi sinh xử lý nước thải được phân lập chuyên biệt, đáp ứng hiệu quả cho các hệ thống XLNT của nhiều ngành công nghiệp. Vì vậy, hãy thoải mái liên hệ với chúng tôi nếu bạn có thắc mắc, gửi báo giá hoặc tìm hiểu thêm về sản phẩm. Các kỹ sư của chúng tôi có thể hướng dẫn bạn từng bước để phát triển giải pháp phù hợp và chi phí thực tế cho nhu cầu XLNT cụ thể của bạn.

Trong những năm gần đây, chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng ổn định trong việc sử dụng các kỹ thuật kỵ khí trong xử lý nước thải. Vậy, phương pháp này có những ưu điểm gì?

Xử lý nước thải kỵ khí là gì?

Quá trình kỵ khí trong XLNT là một quá trình sinh học trong đó các vi sinh vật phân hủy và loại bỏ các chất gây ô nhiễm hữu cơ và vô cơ khỏi nước thải trong điều kiện không có oxy. Trong chu trình xử lý kỵ khí cơ bản, nước thải đi vào một thùng chứa của bể phản ứng sinh học. Trong bể có chứa một chất gọi là bùn, bao gồm vi khuẩn kỵ khí và các vi sinh vật khác. Các vi khuẩn này có nhiệm vụ tiêu hóa các chất có thể phân hủy sinh học có trong nước thải làm giảm BOD, COD và TSS xuống thấp hơn, cũng như các sản phẩm phụ của khí sinh học.

Xử lý nước thải kỵ khí được sử dụng để xử lý đa dạng nước thải công nghiệp như: thực phẩm và đồ uống, sữa, bột giấy và giấy, dệt may, bùn thải và nước thải đô thị,… Các công nghệ kỵ khí thường được triển khai cho các dòng nước có nồng độ vật liệu hữu cơ cao (BOD, COD, TSS cao), thường là trước khi xử lý hiếu khí.

Ưu điểm của phân hủy kỵ khí trong XLNT

  • Xử lý tốt bùn có hàm lượng chất rắn cao hơn.
  • Sản xuất khí biomethane có thể được thu giữ và sử dụng như một nguồn năng lượng tái tạo, có thể dùng để vận hành nhà máy.
  • Tạo ra ít bùn.
  • Sản phẩm phụ là chất thải được tạo ra từ phân hủy kỵ khí dễ dàng được chuyển đổi thành phân bón sinh học có giá trị.
  • Vốn đầu tư thấp hơn và không gian xây dựng các nhà máy xử lý kỵ khí thường có diện tích nhỏ hơn các nhà máy xử lý hiếu khí.

Hệ thống xử lý nước thải kỵ khí
Một hệ thống xử lý nước thải kỵ khí hiện đại và đạt chuẩn. Ảnh: Waterleau.

Xử lý nước thải kỵ khí diễn ra như thế nào?

Quá trình xử lý kỵ khí bao gồm hai giai đoạn: giai đoạn axit hóa và giai đoạn metan hóa, cả hai quá trình đều diễn ra ở trạng thái cân bằng động.

- Trong giai đoạn hình thành axit ban đầu, vi khuẩn kỵ khí sẽ diễn ra quá trình lên men chuyển hóa các hợp chất hữu cơ phức tạp thành các axit hữu cơ đơn giản hơn và dễ bay hơi như axit béo, axit lactic, methanol, CO2, H2, NH3, H2S,…

- Giai đoạn sản xuất metan bao gồm hai bước:

  • Axetogenesis: vi khuẩn kỵ khí tổng hợp các axit hữu cơ để tạo thành axetat, khí hydro và carbon dioxide.
  • Methanogenesis: các vi sinh vật kỵ khí tác động lên các phân tử mới hình thành này để tạo thành khí metan và carbon dioxide. Các sản phẩm phụ này có thể được thu hồi để sử dụng làm nhiên liệu, trong khi nước thải có thể được định tuyến để xử lý thêm hoặc xả thải.

Phân loại hệ thống xử lý nước thải kỵ khí

Mặc dù các hệ thống xử lý kỵ khí có thể có nhiều dạng khác nhau, nhưng chúng thường bao gồm một số dạng bể phản ứng sinh học có khả năng duy trì môi trường không có oxy cần thiết để hỗ trợ quá trình phân hủy kỵ khí. Tùy thuộc vào nhu cầu ứng dụng cụ thể và yêu cầu của cơ sở, hệ thống xử lý kỵ khí có thể được thiết kế phù hợp.

Các hệ thống xử lý nước thải kỵ khí phổ biến bao gồm:

1. Các hồ kỵ khí

Là các hồ nhân tạo lớn (có thể sâu đến 7m) được dùng để lắng và phân hủy cặn lắng bằng phương pháp sinh hóa tự nhiên của vi sinh vật kỵ khí. Loại hồ này được sử dụng rộng rãi để xử lý nước thải tạo ra từ quá trình sản xuất thịt hoặc nước thải có độ ô nhiễm cao.

Nước thải thường được dẫn bằng đường ống vào đáy hồ, nơi nước lắng xuống tạo thành lớp chất lỏng phía trên và lớp bùn nhão. Lớp chất lỏng ngăn không cho oxy tiếp cận lớp bùn, tạo điều kiện cho quá trình phân hủy kỵ khí trong nước thải.

Trung bình, quá trình này có thể mất ít nhất vài tuần hoặc lên đến 6 tháng để đưa mức BOD/COD về phạm vi mục tiêu. Thời gian xử lý cũng có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố như: nhiệt độ nước, độ pH, biến động BOD/COD và sự hiện diện của các chất như natri, kali, canxi và magiê.

2. Bể xử lý sinh học kỵ khí (bể kỵ khí)

Nước thải được dẫn vào bể chứa và đi qua một “lớp lọc” gồm các hạt bùn lơ lửng. Khi các vi khuẩn kỵ khí trong bùn tiêu hóa các thành phần hữu cơ trong nước thải, chúng sinh trưởng và tích tụ thành các hạt lớn hơn lắng xuống đáy và có thể được tái sử dụng cho các chu kỳ tiếp theo. Nước thải đã xử lý chảy lên trên và ra khỏi thiết bị. Khí thu được từ quá trình phân hủy được thu gom trong suốt chu kỳ xử lý.

Bể xử lý sinh học kỵ khí có nhiều dạng khác nhau, bao gồm:

  • Bể UASB: Trong quá trình xử lý, nước thải được bơm vào đáy của bể theo dòng chảy có hướng ngược từ dưới bể lên trên và đi qua lớp bùn kỵ khí.
  • Bể EGSB: Nước thải được tuần hoàn qua hệ thống. Để tăng cường tiếp xúc với bùn, dòng nước chảy vào bể được duy trì ở vận tốc cao. Vì vậy, mặc dù có nhiều điểm tương đồng với bể UASB, nhưng bể EGSB thường cao hơn và có thể xử lý các luồng có tải lượng chất hữu cơ cao hơn so với hệ thống UASB.
  • Bể ABR: Còn gọi là bể kỵ khí có vách ngăn, được xây dựng với nhiều ngăn kỵ khí được ngăn cách bằng các vách ngăn xen kẽ. Nước thảy chảy zích zắc theo chiều dọc làm giám đoạn dòng chảy trơn tru của dòng chảy, nhờ đó thúc đẩy tiếp xúc nhiều hơn với lớp bùn khi nó di chuyển từ đầu vào đến đầu ra của bể.

3. Bể lọc kỵ khí

Là loại bể được thiết kế kín, phía trong có chứa vật liệu lọc nào đó đóng vai trò như giá thể để vi sinh vật tự do dính bám tạo thành màng sinh học. Tùy theo từng hệ thống, dựa vào công suất XLNT, hiệu quả khử COD, điều kiện cung cấp nguyên vật liệu tại chỗ,… mà kích thước và chủng loại vật liệu lọc có thể khác nhau, với các vật liệu phổ biến bao gồm: sỏi, đá cuội, than đá, xỉ, ống nhựa, gạch và các vật liệu khác. Vật liệu lọc khi mới đưa vào bể phải được tiêm vi khuẩn kỵ khí và màng sinh học có thể mất vài tháng hoàn thiện để sẵn sàng xử lý ở công suất tối đa.

Bể lọc kỵ khí có nhiều ưu điểm như khả năng tách các chất bẩn hữu cơ cao (có thể hiệu quả tới 70-90%), thời gian lưu nước ngắn, vi sinh vật dễ thích nghi, quản lý vận hành đơn giản,… và dễ hợp khối với các công trình XLNT khác. Tuy nhiên, khi màng sinh học dày sẽ làm giảm hiệu quả lọc nước thải, đòi hỏi phải thực hiện bảo trì như rửa và vệ sinh vật liệu lọc để duy trì hiệu suất tối ưu.

 

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này. Nếu cần tìm hiểu thêm về xử lý nước thải và các vấn đề liên quan, đừng ngại gửi thư cho KPTCHEM để được hỗ trợ nhanh nhất.

Bài viết cùng chuyên mục

Có thể bạn quan tâm

Xem nhiều

Những việc đơn giản bạn có thể làm để giúp bảo vệ đại dương

Những việc đơn giản bạn có thể làm để giúp bảo vệ đại dương

Bảo vệ biển và đại dương là việc làm không của riêng ai. Hãy bắt đầu từ những cách đơn giản nhất mà mỗi người đều có thể làm.

Giải pháp XANH

Khí thải NOx là gì? Tác hại và các biện pháp xử lý khí thải NOx hiện nay

Khí thải NOx là gì? Tác hại và các biện pháp xử lý khí thải NOx hiện nay

Khí thải NOx là tên gọi của nhóm khí độc gồm NO và NO2 gây ô nhiễm môi trường không khí, gây ra hiệu ứng nhà kính và mưa axit....

Chất thải, khí thải & nước thải

Tìm hiểu về Axit Sunfuric (H2SO4) và ứng dụng của hóa chất này

Tìm hiểu về Axit Sunfuric (H2SO4) và ứng dụng của hóa chất này

Axit sunfuric (H2SO4) được biết đến là một trong những hóa chất nguy hiểm nhưng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực hiện nay. Để biết thêm về...

Hóa chất ứng dụng

H2S là gì? Những tác hại của Hydro Sunfua với con người?

H2S là gì? Những tác hại của Hydro Sunfua với con người?

H2S là một khí axit yếu, đọc theo nhiều tên khác nhau hydro sunfua hay axit sunfuhidric, không màu, có mùi trứng thối và nặng hơn không khí.

Hóa chất ứng dụng

Tìm hiểu về khí Clo: Nguồn gốc, tính chất và ứng dụng thực tiễn

Tìm hiểu về khí Clo: Nguồn gốc, tính chất và ứng dụng thực tiễn

Clo (Chlorine) có công thức hóa học là Cl và công thức phân tử là Cl2, nguyên tử khối là 35.453u. Hôm nay, KPTCHEM sẽ cùng bạn tìm hiểu chi...

Hóa chất ứng dụng

VOC là gì? Nguồn gốc và phân loại VOCs

VOC là gì? Nguồn gốc và phân loại VOCs

VOC (hay VOCs) là thuật ngữ chung của các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, một trong những yếu tố làm suy giảm chất lượng không khí trong nhà...

Khám phá

Khí thải SOx là gì? Tác hại và ứng dụng của SOx trong đời sống

Khí thải SOx là gì? Tác hại và ứng dụng của SOx trong đời sống

Khí SOx là tập hợp những loại khí thải độc hại - thành phần quan trọng gây ô nhiễm môi trường, tạo ra chất gây ô nhiễm, mưa axit và...

Chất thải, khí thải & nước thải

Kiểm soát khí thải từ nhà máy nhiệt điện

Kiểm soát khí thải từ nhà máy nhiệt điện

Trong khói thải phát sinh từ các nhà máy nhiệt điện chứa nhiều thành phần độc hại gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng sức khỏe con người. Do...

Chất thải, khí thải & nước thải

SNCR là gì? SCR là gì? Phương pháp nào tốt hơn để giảm NOx?

SNCR là gì? SCR là gì? Phương pháp nào tốt hơn để giảm NOx?

SNCR và SCR là hai trong số những phương pháp xử lý khí thải NOx hiệu quả nhất hiện nay. Trong bài viết này, KPTCHEM sẽ cùng bạn tìm hiểu...

Khám phá

Chất lượng không khí trong nhà là gì? Nguyên nhân khiến IAQ kém?

Chất lượng không khí trong nhà là gì? Nguyên nhân khiến IAQ kém?

Chất lượng không khí trong nhà (IAQ) là chất lượng không khí bên trong các công trình, khu vực sống và làm việc của chúng ta, đóng vai trò quan...

Khám phá

Công nghệ CCUS - “Chìa khóa” quan trọng trong giảm phát thải khí nhà kính và biến đổi khí hậu toàn cầu

Công nghệ CCUS - “Chìa khóa” quan trọng trong giảm phát thải khí nhà kính và biến đổi khí hậu toàn cầu

Hiện tại, các công nghệ Thu hồi, Sử dụng và Lưu trữ Carbon (CCUS) đang tạo nên xu hướng mới trong xử lý CO2, xung quanh các nguồn ô nhiễm...

Chất thải, khí thải & nước thải

Hướng dẫn sử dụng nước thông cống cực mạnh tại nhà an toàn, đường cống thông thoáng nhanh chóng

Hướng dẫn sử dụng nước thông cống cực mạnh tại nhà an toàn, đường cống thông thoáng nhanh chóng

Sử dụng nước thông cống chuyên dụng là giải pháp thông tắc cống nhanh chóng tức thời. Dù vậy, để việc thông tắc đạt hiệu quả như mong đợi, và...

Mẹo vặt - Thủ thuật

Online Support
0908 901 955
0909 576 800