Top 10 axit phổ biến nhất và công dụng của chúng

Axit là chất có độ pH nhỏ hơn 7, chúng có vị chua hoặc chát đặc trưng và làm thay đổi màu của một số chất chỉ thị (làm quỳ tím hóa đỏ), phản ứng với một số kim loại (sắt) để giải phóng hydro, phản ứng với bazơ để tạo thành muối,…

Axit có vai trò quan trọng trong đời sống và hầu hết các ngành công nghiệp từ hóa chất, thực phẩm, dược phẩm, kim loại,… Mặc dù được cho là có cùng chức năng, nhưng mỗi loại đều có những đặc tính khác nhau và cách phản ứng trong một số môi trường nhất định.

Axit Sunfuric là loại axit vô cơ mạnh dạng lỏng, dễ hòa tan trong nước, không màu, không mùi, có độ nhớt cao và có tính ăn mòn cao. Ở nồng độ cao, nó có thể oxi hóa nhiều kim loại và phi kim. Dung dịch axit H2SO4 đậm đặc có thể gây bỏng nghiêm trọng khi tiếp xúc với da.

Axit Sunfuric được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như sản xuất phân bón, pin, ắc quy, sản phẩm thông cống, xăng, dầu, luyện kim,…

Axit Photphoric là một hợp chất vô cơ, không màu, không mùi và dễ hòa tan trong nước. Nó là một axit yếu nhưng có vai trò quan trọng trong xử lý nước như kiểm soát độ pH, loại bỏ các kim loại hòa tan như sắt, mangan và can xi.

Trong ngành thực phẩm và đồ uống, H3PO4 được sử dụng để cân bằng pH trong nước giải khát, làm tăng hương vị, ức chế sự phát triển của nấm mốc,… Ngoài ra, nó cũng được sử dụng nhiều trong các sản phẩm làm sạch gia dụng, mỹ phẩm, và sản xuất nhiều loại phân bón giá trị cao như DAP, MAP và TSP.

Axit axetic là một axit hữu cơ yếu, không màu, có vị chua và mùi hăng mạnh. Nó còn được gọi là axit ethanoic, axit methanecarboxylic và axit giấm. Ở dạng tinh khiết (axit axetic băng) có tính ăn mòn cao và có thể gây bỏng da.

Đây là loại axit phổ biến trong đời sống hàng ngày bởi nó là thành phần chính của giấm ăn (4-8%). Ngoài ra, nó có nhiều ứng dụng khác bao gồm: chất bảo quản thực phẩm, chất tẩy rỉ sét, chất kết dính và sơn, dầu khí,…

Axit clohidric là một axit vô cơ mạnh có tính ăn mòn cao, không màu, có mùi rất nồng và dễ bay hơi. Nó được phân loại là một axit mạnh và rất nguy hiểm khi tiếp xúc, có thể gây bỏng da, tổn thương mắt và hệ hô hấp.

Dù vậy, axit HCl được sử dụng rất phổ biến trong nhiều lĩnh vực. Có thể kể đến như sản xuất chất tẩy rửa cống và bồn cầu, thuốc diệt nấm mốc, thuốc thử, công nghiệp luyện kim,… Ngoài ra, axit clohidric đậm đặc là thành phần của nước cường toan (hay vương thủy) dùng để thu hồi các kim loại quý như vàng, bạc.

Là một loại axit khoáng không màu, có tính ăn mòn cao và mùi hăng. Axit nitric tinh khiết là hóa chất phổ biến trong các phòng thí nghiệm. Ngoài ra, tùy thuộc vào mục đích sử dụng mà nó có nhiều nồng độ khác nhau.

Axit HNO3 có nhiều ứng dụng khác nhau bao gồm sản xuất phân bón và đóng vai trò là nguồn nitơ cung cấp cho đất và cây trồng, dệt may, luyện kim và điều chế thuốc nổ.

Là một axit hữu cơ yếu, dễ tan trong nước, có vị chua tự nhiên và được tìm thấy trong các loại quả thuộc họ cam, chanh. Axit citric được sử dụng rộng rãi trong điều chế hương liệu, chất bảo quản, chất tạo vị chua cho thực phẩm, chất tẩy chế bào chết, kem đánh răng, chất tẩy rửa gia dụng,…

Axit formic là dạng axit carboxylic đơn giản nhất, còn có tên gọi khác là axit metanoic. Nó là một axit hữu cơ yếu, không màu và có mùi hăng mạnh. Mặc dù vậy, nó vẫn có khả năng ăn mòn và gây kích ứng. Trong tự nhiên, nó được tìm thấy trong nọc kiến, lông của một số loài sâu và trong lá cây tầm ma.

Axit formic được sử dụng như một chất trung gian quan trọng trong quá trình tổng hợp hóa học của nhiều chất. Các ứng dụng phổ biến của nó bao gồm: làm chất phụ gia trong chăn nuôi, hỗ trợ quá trình lên men thức ăn, chất tẩy rửa gia dụng, xử lý nước, chất chống đông, da và dệt may.

Là một axit hữu cơ yếu, tồn tại ở dạng chất lỏng trong suốt đến hơi vàng, không mùi, có vị chua nhẹ, được tạo ra từ quá trình lên men đường và có mặt tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm. Nó có số E phụ gia thực phẩm là E270.

Axit lactic được sử dụng phổ biến trong ngành công nghiệp thực phẩm và đồ uống, mỹ phẩm, dược phẩm và các sản phẩm vệ sinh kháng khuẩn.

Là một axit hữu cơ có dạng tinh thể không màu hoặc bột trắng và tan tốt trong nước, nó có tính mạnh hơn axit lactic và axit axetic.

Oxalic acid có nhiều ứng dụng trong công nghiệp như làm chất loại bỏ gỉ sắt, tẩy vết ố vàng trên vải hay chất tẩy trắng gỗ, chất cố định màu nhuộm, làm thuốc thử trong phòng thí nghiệm hay nguyên liệu để tổng hợp nhiều hợp chất hữu cơ khác.

Axit propionic là một axit hữu cơ thuộc nhóm axit carboxylic, không màu, có mùi hăng và chua mạnh. Nó còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như axit propanoic, axit ethylformic hoặc axit methylacetic.

Axit propionic được dùng làm chất bảo quản (E280) ngăn chặn nấm mốc và vi sinh vật phát triển, chất phụ gia trong thức ăn chăn nuôi, thuốc diệt nấm, thuốc kháng viêm và giảm đau,…

Trên đây là danh sách các axit được sử dụng phổ biến nhất trong công nghiệp với nhiều ứng dụng khác nhau. Điều đó cho thấy rằng các axit giữ vai trò quan trọng trong mọi khía cạnh của đời sống, từ chất bảo quản thực phẩm đến thành phần chính trong chất tẩy rửa mà chúng ta sử dụng hàng ngày trong gia đình, cả trong các sản phẩm dược phẩm và mỹ phẩm.

Axit axetic là gì? Cách bảo quản axit axetic như thế nào?

Các hóa chất vệ sinh công nghiệp phổ biến và vai trò của chúng

Dung dịch chuẩn là gì? Định nghĩa, ứng dụng và cách pha chế dung dịch chuẩn

Ethanol là gì? Định nghĩa, tính chất và ứng dụng